1. AUDATEX ΕΛΛΑΣ Α.Ε.

2. Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Γ.Α.

3. ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Α.Ε.

4. ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ Ε.Α.Ε.Ζ.Α.Ε.

5. GROUPAMA ΦΟΙΝΙΞ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

6. ΕΝΩΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

Στις 26.10.2005, η ΕΝΩΣΗ ΦΑΝΟΠΟΙΩΝ ΚΑΙ ΒΑΦΕΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ κατήγγειλε τις αναφερόμενες εταιρίες και Ένωση για παράβαση του άρθρου 1 του ν. 703/1977, όπως ίσχυε, καθώς και του Κανονισμού 1400/2002 της Συνθήκης της Ε.Ε. Η «ΕΝΩΣΗ ΦΑΝΟΠΟΙΩΝ ΚΑΙ ΒΑΦΕΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ» αποτελεί πρωτοβάθμια επαγγελματική οργάνωση (Ένωση), νομίμως συσταθείσα το 1983. Μέλη της είναι ανεξάρτητοι φανοποιοί και βαφείς αυτοκινήτων, καθώς και ανεξάρτητοι επισκευαστές αυτοκινήτων. Η πρώτη των καταγγελλομένων είναι η εταιρία AUDATEX με δραστηριότητα την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών ηλεκτρονικής πραγματογνωμοσύνης ζημιών αυτοκινήτων, διαμέσου του συστήματος Audatex, του οποίου η εταιρία κατέχει την αποκλειστική άδεια χρήσης στην Ελλάδα. Οι καταγγελλόμενες εταιρίες ΕΘΝΙΚΗ, ΑΓΡΟΤΙΚΗ, INTERAMERICAN, ΦΟΙΝΙΞ ήταν μέτοχοι/ιδρυτές της AUDATEX. Η έκτη καταγγελομένη είναι η «ΕΝΩΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ» (εφεξής «Ε.Α.Ε.Ε.»).

Στην καταγγελία υποστηρίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής :

1) Η σύμπραξη των καταγγελλομένων αφορά στον καθορισμό πάγιων τιμών αποτίμησης της εργατοώρας του επισκευαστή, μέσω του συστήματος της AUDATEX. Η καταγγέλλουσα υποστηρίζει ότι, μέσω του συστήματος των ηλεκτρονικών πραγματογνωμοσυνών που διαχειρίζεται η AUDATEX, επιβάλλονται στους ανεξάρτητους επισκευαστές – φανοποιούς – βαφείς συγκεκριμένοι όροι συνεργασίας, τόσο ως προς την τιμή της εργατοώρας όσο και ως προς τον απαιτούμενο χρόνο επισκευών.

2) Το ηλεκτρονικό σύστημα της AUDATEX, δεδομένου ότι ενημερώνεται από τις αυτοκινητοβιομηχανίες και τις ασφαλιστικές εταιρίες, και λόγω του τρόπου με τον οποίο αυτό είναι δομημένο, δημιουργεί αντιανταγωνιστικές συνθήκες για τους ανεξάρτητους επισκευαστές.

3) Υπάρχει εναρμονισμένη πρακτική μεταξύ των καταγγελλόμενων ασφαλιστικών εταιριών να διορίζουν μόνον εκτιμητές της AUDATEX.

Η εν λόγω καταγγελία αφορά στις εκτιμήσεις (αποτιμήσεις) κόστους επισκευής υλικών ζημιών αυτοκινήτων. Για την επισκευή της ασφαλιστικά καλυπτόμενης ζημιάς και την κάλυψη της απαίτησης του ζημιωθέντος (ασφαλισμένου ή τρίτου) από την υπόχρεη ασφαλιστική εταιρία, απαιτείται η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης. Η πραγματογνωμοσύνη μπορεί να είναι εμπειρική ή ηλεκτρονική. Δεδομένης της άμεσης εναλλαξιμότητας μεταξύ των δύο μεθόδων εκτίμησης, κρίθηκε ότι στην υπό κρίση υπόθεση, η σχετική αγορά περιλαμβάνει τις υπηρεσίες επισκευής των ασφαλιστικά καλυπτόμενων οχημάτων, των οποίων η εκτίμηση κόστους πραγματοποιείται είτε εμπειρικά είτε ηλεκτρονικά. Ως σχετική γεωγραφική αγορά ορίστηκε ολόκληρη η Ελληνική επικράτεια.

Από την εξέταση, τόσο των διαθέσιμων στοιχείων, όσο και των μαρτυρικών καταθέσεων, απεδείχθη ότι οι προαναφερόμενες καταγγελλόμενες ασφαλιστικές εταιρίες, μετά από πρόδηλη συνεννόηση και αμοιβαία επαφή, συνέστησαν από κοινού ανώνυμη εταιρία (AUDATEX) για τη χρήση του ως άνω λογισμικού και, μέσω αυτής, αγόρασαν το σύστημα και το δικαίωμα χρήσης του. Συνεστήθη, δηλαδή, ad hoc εμπορική επιχείρηση, προκειμένου να συντονισθεί η εμπορική πολιτική των καταγγελλομένων ασφαλιστικών εταιριών. Τα περισσότερα από τα στοιχεία υπολογισμού του κόστους της αποκατάστασης της ολικής ζημίας είναι προκαθορισμένα από τις αυτοκινητοβιομηχανίες και σταθερά, ενώ το κατ’ εξοχήν μεταβλητό μέγεθος για τον προσδιορισμό του κόστους αποκατάστασης της ζημίας είναι η τιμή της αμοιβής ανά ώρα ανθρώπινης εργασίας (εργατοώρα). Σε αυτό το πεδίο, στην εξεταζομένη σχετική αγορά, επικρατούσε ανομοιομορφία, καθώς και παράλειψη τήρησης της νομοθετικής επιταγής να αναρτάται σε εμφανή θέση κάθε συνεργείου/βαφείου/φανοποιείου η ελεύθερα προσδιορισμένη από το ίδιο τιμή αμοιβής της εργατοώρας. Στο πλαίσιο αυτό, οι καταγγελλόμενες ασφαλιστικές εταιρίες δεν περιορίστηκαν στην εισαγωγή, με κοινές δαπάνες και μέριμνα, της χρήσης συστήματος λογισμικού ηλεκτρονικής πραγματογνωμοσύνης, με σκοπό την εξομάλυνση και εξορθολογισμό της αγοράς, αλλά προχώρησαν στον από κοινού καθορισμό ενιαίας «εφαλτήριας τιμής εργατοώρας», ισχύουσας για όλες τις καταγγελλόμενες ασφαλιστικές εταιρίες, μέσω του μηχανισμού της συναπόφασής τους και, ταυτόχρονα, του εργαλείου και οργάνου, το οποίο συνέστησαν ως κοινή επιχείρηση, δηλαδή την, επίσης καταγγελλομένη, εταιρία AUDATEX. Επί πλέον, η AUDATEX είχε επιβάλει, μέσω ιδιωτικών συμφωνητικών, ρήτρα προς τα συνεργαζόμενα συνεργεία, να μη παρέχουν σε ομάδες πελατών ευνοϊκότερους όρους και τιμές από αυτές που παρέχουν στις ασφαλιστικές εταιρίες χρήστες του συστήματος Audatex, ενώ παράλληλα ασκούσε έλεγχο για την τήρηση της μεταξύ τους συμφωνίας. Επίσης, οι καταγγελλόμενες ασφαλιστικές εταιρίες προχώρησαν στον καθορισμό κοινής για όλες, κατά κατηγορίες συνεργείων, τιμής αμοιβής εργατοώρας. Ταυτόχρονα, σε πολλές περιπτώσεις, οι καταγγελλόμενες ασφαλιστικές εταιρίες δεν επέτρεπαν την παρέμβαση και την τροποποίηση της ήδη προκαθορισμένης/εγκατεστημένης στο ως άνω λογισμικό τιμής αμοιβής της εργατοώρας.

Από την πλευρά της, η καταγγελλομένη εταιρία AUDATEX απετέλεσε, ουσιαστικά, το μέσο υλοποίησης της συμφωνίας των καταγγελλομένων ασφαλιστικών εταιριών και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει υποπέσει σε αυτοτελή παράβαση.

Ως προς τη διάρκεια της παράβασης, στοιχειοθετήθηκε ότι η παράβαση ξεκίνησε το 2002 και συνεχίστηκε μέχρι και το 2008.

Η προαναφερόμενη πρακτική των καταγγελλόμενων ως προς τον καθορισμό τιμών αποτελεί μια από τις σοβαρότερες παραβάσεις του άρθρου 1 του ν. 703/1977, όπως ίσχυε. Ωστόσο, από την ακροαματική διαδικασία δεν αποδείχθηκε ότι η επιβολή τιμών εφαρμόστηκε στην πράξη, αφού σε αρκετές περιπτώσεις τα συνεργεία λάμβαναν την τιμή εργατοώρας που ζητούσαν. Το γεγονός αυτό απετέλεσε ελαφρυντικό, ως προς το ύψος του προστίμου, στοιχείο.

Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή Ανταγωνισμού κατά πλειοψηφία αποφάσισε:

1) Ότι οι εταιρίες ΕΘΝΙΚΗ, ΑΓΡΟΤΙΚΗ, ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ, ΦΟΙΝΙΞ οφείλουν να παύσουν άμεσα την παράβαση και να παραλείπουν αυτήν στο μέλλον.

2) Ότι η κάθε καταγγελλόμενη εταιρία οφείλει από μόνη της και ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες να διαπραγματεύεται με τα συνεργεία την τιμή εργατοώρας και να καταχωρεί την τιμή που προκύπτει από τη διαπραγμάτευση στο κενό πεδίο του συστήματος Audatex. Η αλλαγή αυτή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός τριμήνου και να κοινοποιηθεί άμεσα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.

3) Οι εταιρίες να απαλείψουν εντός τριμήνου τον όρο που έχουν επιβάλει στα συνεργαζόμενα συνεργεία, μέσω της AUDATEX, για μη παροχή σε ομάδες πελατών ευνοϊκότερων όρων και τιμών από αυτές που παρέχουν στις ασφαλιστικές εταιρίες χρήστες του συστήματος AUDATEX.

4) Σε αντίθετη περίπτωση απειλήθηκε πρόστιμο δέκα χιλιάδων ευρώ (10.000) σε κάθε μια εταιρία για κάθε μέρα μη συμμόρφωσης.

5) Επέβαλε στην εταιρία ΕΘΝΙΚΗ συνολικό πρόστιμο € 13.563.494,72.

6) Επέβαλε στην εταιρία ΑΓΡΟΤΙΚΗ συνολικό πρόστιμο € 5.281.238,60.

7) Επέβαλε στην εταιρία ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ συνολικό πρόστιμο € 8.554.851,23.

8) Επέβαλε στην εταιρία ΦΟΙΝΙΞ συνολικό πρόστιμο € 5.119.562,87.