Διατραπεζικά Συστήματα DIASDEBIT, DIASATM και DIASTRANSFER

 α) Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ)

 β) Ανώνυμες τραπεζικές εταιρείες και πιστωτικά ιδρύματα

Στις 29.7.2008, εκδόθηκε η Απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού επί της Εισήγησης της Γενικής Διεύθυν­σης Ανταγωνισμού σχετικά με την «Αυτεπάγγελτη Έρευνα για τα Διατραπεζικά Συστήματα DIASDEBIT, DIASATM και DIASTRANFER», η οποία αφορούσε στον ενδεχόμενο καθορισμό τιμών μέσω πολυμερών δια­τραπεζικών προμηθειών στα προαναφερθέντα συστή­ματα. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού ξεκίνησε τη συζήτηση σχε­τικά με την ως άνω υπόθεση ως προς το μέρος που αφορά στις προτάσεις των ενδιαφερομένων μερών για την ανάληψη από μέρους τους δεσμεύσεων, στο πλαίσιο της υπόθεσης.

Οι τελικές δεσμεύσεις που προτάθηκαν από τα πιστω­τικά ιδρύματα είναι οι εξής:

1.Παύει η εφαρμογή των περί διατραπεζικών προμη­θειών όρων του ισχύοντος Κανονισμού DIASATM. Οι διατραπεζικές συναλλαγές ανάληψης μετρητών και ερώτησης υπολοίπου θα συνεχίσουν να εκκα­θαρίζονται μέσω της ΔΙΑΣ ΑΕ, η οποία θα εφαρ­μόζει (με την επιφύλαξη της παρ. 2 πιο κάτω) τις ακόλουθες διατραπεζικές προμήθειες:

• Ποσό ανάληψης έως 50 ευρώ, 0,73 ευρώ δια­τραπεζική προμήθεια πλέον αμοιβής ΔΙΑΣ ΑΕ
• Ποσό ανάληψης από 51 ευρώ έως 100 ευρώ, 0,85 ευρώ διατραπεζική προμήθεια πλέον αμοι­βής ΔΙΑΣ ΑΕ
• Ποσό ανάληψης από 101 ευρώ έως 110 ευρώ, 0,95 ευρώ διατραπεζική προμήθεια πλέον αμοι­βής ΔΙΑΣ ΑΕ
• Ποσό ανάληψης άνω των 110 ευρώ, 1 ευρώ δια­τραπεζική προμήθεια πλέον αμοιβής ΔΙΑΣ ΑΕ
• Ερώτηση υπολοίπου: 0,15 ευρώ

2.α. Οι Τράπεζες αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προσαρμόσουν την έναντι των πελατών τους τι­μολόγηση για τις διατραπεζικές συναλλαγές σε ΑTΜs, στην ίδια ως άνω προθεσμία, ώστε να προκύψει ανάλογη υπέρ αυτών ωφέλεια από την κατά την παρ. 1 ανωτέρω μείωση των διατρα­πεζικών προμηθειών. Εφόσον κατά τη μετά­πτωση στις κατά την παρ. 1 ανωτέρω διατραπε­ζικές προμήθειες προκύπτει αύξηση των εφαρ­μοζόμενων διατραπεζικών χρεώσεων, οι Τρά­πεζες δεσμεύονται να μην αυξήσουν την έναντι των πελατών τους αντίστοιχη τιμολόγηση. β. Τράπεζες που τιμολογούν τους πελάτες τους με τιμές ίσες ή μικρότερες από τις διατραπεζικές προμήθειες έχουν την δυνατότητα, μετά την κατά την παρ. 1 ανωτέρω μείωση των διατρα­πεζικών προμηθειών, να διαμορφώνουν την τι­μολόγηση προς τους πελάτες τους ώστε να προκύψει εύλογη υπέρ των πελατών ωφέλεια. γ. Οι δεσμεύσεις της υποπαραγράφου α αυτής της παραγράφου δεν καταλαμβάνουν τις Τρά­πεζες που τιμολογούν τους πελάτες τους με τι­μές ίσες ή μικρότερες από τις ως άνω προτει­νόμενες διατραπεζικές προμήθειες.

Η προσαρμογή του υφιστάμενου πληροφορικού συ­στήματος για την έναρξη εφαρμογής της ως άνω νέας τιμολόγησης θα ολοκληρωθεί εντός χρονικού διαστήματος τριών (3) μηνών από την έκδοση της σχετικής Απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που είναι ο απαραίτητος χρόνος για την ολοκλή­ρωση των σχετικών διαδικασιών και την προσαρ­μογή των συστημάτων. Οι Τράπεζες αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προσαρμόσουν, σε συνεργασία και με την ΔΙΑΣ ΑΕ, τα πληροφορικά συστήματά τους, ώστε οι πε­λάτες τους να πληροφορούνται πριν από την πραγ­ματοποίηση διατραπεζικής συναλλαγής σε ΑΤΜ, μέσω του ΑΤΜ που χρησιμοποιούν, ότι η συναλ­λαγή αυτή ίσως συνεπάγεται επιβάρυνσή τους από την Τράπεζά τους, λόγω του διατραπεζικού χαρα­κτήρα της. Το σύστημα αυτό θα υλοποιηθεί μέχρι τέλους του 2008, που είναι ο ελάχιστος απαραίτη­τος χρόνος για την ολοκλήρωση των απαραίτητων προσαρμογών των συστημάτων κάθε Τράπεζας και της ΔΙΑΣ ΑΕ.

Αναλαμβάνεται η υποχρέωση παράλειψης στο μέλ­λον οποιασδήποτε συμφωνίας, που μπορεί να θε­ωρηθεί ότι δεν πληροί τους όρους και προϋποθέ­σεις του νόμου και των κανονισμών της Εθνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού και της Επιτροπής της ΕΕ.

Αναφορικά με τα συστήματα DIASDEBIT και DIATRANSFER, έχοντας υπόψη ότι, από 1.1.2008, οι μεταφορές πιστώσεων ή κεφαλαίων αντίστοιχα πραγματοποιούνται είτε μέσω των αντίστοιχων συ­στημάτων που προβλέπονται στο πλαίσιο της SEPA (SEPA Direct Debit και SEPA Direct Transfer), είτε στο πλαίσιο διμερών διατραπεζικών συμφωνιών για τους σχετικούς οικονομικούς όρους, δεν τίθε­ται, ούτε θα τεθεί στο μέλλον θέμα ενιαίας τιμο­λόγησης για την παροχή των αντίστοιχων υπηρε­σιών, εκτός εάν υπάρξει ενιαία ρύθμιση στο πλαί­σιο της SEPA.

Αναφορικά με τα συστήματα DIASDEBIT και DIATRANSFER, οι Τράπεζες, με την επιφύλαξη και των διατάξεων του Κανονισμού 2560/2001 «σχε­τικά με τις διασυνοριακές πληρωμές σε ευρώ», αναλαμβάνουν την υποχρέωση να μειώσουν τις τυ­χόν μεταξύ τους διμερείς προμήθειες σε επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο που ίσχυε βάσει των καταργηθεισών πολυμερών διατραπεζικών συμφω­νιών και να προσαρμόσουν την έναντι των πελατών τους τιμολογιακή πολιτική, ώστε να προκύπτει ανά­λογη υπέρ των πελατών τους ωφέλεια από την ανα­προσαρμογή των μεταξύ τους προμηθειών.

Οι προαναφερόμενες δεσμεύσεις έχουν ισχύ έως την 1.8.2010. Περαιτέρω, οι δεσμεύσεις που προτάθηκαν από τη Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) είναι οι εξής:

Ι. Στην επόμενη τακτική Γενική Συνέλευση της ΕΕΤ, το Διοικητικό της Συμβούλιο θα εισηγηθεί την τροποποίηση του καταστατικού της και συγκε­κριμένα του περί σκοπού άρθρου του καταστα­τικού της, στο οποίο:

α) θα ενταχθεί η προώθηση του υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού στον χρηματοπι­στωτικό τομέα,

β) θα αποκλεισθεί ρητά η εξέταση, συζήτηση και πολύ περισσότερο η λήψη απόφασης σε οποιαδήποτε όργανο της ΕΕΤ, καταστατικό ή ad hoc, οποιουδήποτε θέματος αφορά σε τι­μολογιακή πολιτική των μελών της, περιλαμ­βανομένου του άμεσου ή έμμεσου καθορι­σμού τιμών.

ΙΙ. Η ΕΕΤ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, δε­σμεύεται να λάβει κάθε πρόσφορο μέσο, ώστε να ενταχθεί στα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις των μονάδων κανονιστικής συμμόρφωσης των τραπεζών η πρόληψη και η αποφυγή κάθε αντι-ανταγωνιστικής συμπεριφοράς των τραπεζών.

ΙΙΙ. Η ΕΕΤ δεσμεύεται ότι θα εντάξει έτι περαιτέρω τη θεματολογία που άπτεται της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού στα εκπαιδευτικά της προγράμματα για τα στελέχη των τραπεζών και ιδίως στα προγράμματα που απευθύνονται σε στελέχη μονάδων κανονιστικής συμμόρφωσης.

Βασικούς παράγοντες στη διαμόρφωση της κρίσης της πλειοψηφίας των μελών της Επιτροπής Ανταγωνισμού επί της εξεταζόμενης υπόθεσης αποτέλεσαν:

(i) Οι προτεινόμενες μειώσεις των διατραπεζικών προμηθειών, στο μέτρο που τα μεγέθη τους συ­γκλίνουν προς μεγέθη που το ύψος τους έχει λά­βει ως σημείο αναφοράς διεθνείς τιμές που είναι αποτέλεσμα κοστολογικών μελετών.

(ii) Η αποδοχή από τις ενδιαφερόμενες τράπεζες μετακύλισης των εν λόγω μειώσεων και στους κατα­ναλωτές. Δεδομένου ότι, στην υπό εξέταση υπό­θεση, οι τράπεζες εγκαλούνται μόνο για θέματα που άπτονται των μεταξύ τους διατραπεζικών προ­μηθειών, η δέσμευση μετακύλισης των όποιων βελτιώσεών τους και στο επίπεδο των καταναλωτών αποτελεί την ανάληψη υποχρεώσεων προς όφελος των τελευταίων, πέραν αυτών που στη συγκεκριμένη υπόθεση θα μπορούσε να επιβάλει με απόφασή της η Επιτροπή.

Συνεκτιμώντας το σύνολο αυτών των στοιχείων, η πλει­οψηφία των μελών της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αφού εξέτασε τις ανωτέρω δεσμεύσεις, διαπίστωσε ότι οι δεσμεύσεις αυτές θέτουν τέλος στις προσαπτόμενες από την προαναφερθείσα Εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού αιτιάσεις και στάθμισε τα οφέλη που οι εν λόγω δεσμεύσεις συνεπάγονται άμεσα για τους καταναλωτές, αποφάσισε, κατά πλειο­ψηφία, τα εξής: α) Έκανε δεκτές τις εν λόγω δεσμεύσεις, θέτοντας τέ­λος στην αυτεπάγγελτη έρευνά της αναφορικά με τις διατραπεζικές  προμήθειες DIASDEBIT, DIASTRANSFER  και DIASATM. β) Έπαυσε την περαιτέρω διερεύνηση της Εισήγησης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού αναφορικά με την «Αυτεπάγγελτη Έρευνα για τα Διατραπεζικά Συστήματα DIASDEBIT, DIASATM και DIASTRANSFER». γ) Όρισε ότι, εντός τριών (3) μηνών από την ημερο­μηνία κοινοποίησης της Απόφασης, κάθε συμμετέ­χουσα στις δεσμεύσεις Τράπεζα υποχρεούται να υποβάλει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού τα μέτρα που υιοθέτησε για την εφαρμογή των εν λόγω δε­σμεύσεων. δ) Όρισε ότι, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη λήψη των μέτρων εφαρμογής των δεσμεύσεων κάθε Τράπεζας, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού καλείται, αφού τα μελετήσει, να υποβάλει έκθεση στην Επιτροπή Ανταγωνισμού σχετικά με το εάν τα μέτρα αυτά ανταποκρίνονται στις αναληφθείσες δεσμεύσεις. ε)Αποφάνθηκε ότι, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των ενδιαφερομένων εταιρειών και της Ενώσεώς τους προς τις προαναφερθείσες δεσμεύσεις, η Επι­τροπή Ανταγωνισμού θα κινήσει άμεσα την προ­βλεπόμενη από το άρθρο 9 παρ. 6 του ν. 703/1977 επί παραβάσει διαδικασία και, σε περί­πτωση επιβολής χρηματικής ποινής ή προστίμου, η αθέτηση των εν λόγω δεσμεύσεων θα λογισθεί ως επιβαρυντικό στοιχείο