Με αφορμή πληροφορίες για πιθανές οριζόντιες συμφωνίες ή εναρμονισμένες πρακτικές (συμπράξεις) μεταξύ επιχειρήσεων (πραγματικών ή δυνητικών ανταγωνιστών σε σχετικές αγορές[1]) ή / και αποφάσεων ενώσεων επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν πραγματικοί ή δυνητικοί ανταγωνιστές, η Επιτροπή Ανταγωνισμού έδωσε εντολή σε υπαλλήλους της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού και της σχετικής Περιφέρειας να διενεργήσουν άμεσα αιφνιδιαστικό επιτόπιο έλεγχο σε επιχειρήσεις[2] που δραστηριοποιούνται στον κλάδο τροφίμων.
Περαιτέρω η Επιτροπή Ανταγωνισμού στο πλαίσιο αυτό επισημαίνει:
Το δίκαιο του ανταγωνισμού, σε Ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, επιβάλλει στις επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν τις οικονομικές και κοινωνικές συγκυρίες, χαράσσοντας αυτόνομη εμπορική πολιτική ανεξάρτητα η μία προς την άλλη και με μέσα που δεν στρεβλώνουν και δεν νοθεύουν τον ελεύθερο ανταγωνισμό.
Επομένως, ενδεχόμενη επιδίωξη αύξησης ή διατήρησης των κερδών των επιχειρήσεων ή μετακύλισης οικονομικών βαρών στον τελικό καταναλωτή ή στους προμηθευτές τους στην ανάντη αγορά μέσα από παράνομες οριζόντιες συμπράξεις ή αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων, θέτει σε κίνδυνο το δημόσιο συμφέρον και βλάπτει τον καταναλωτή, την ανταγωνιστική διαδικασία και την οικονομία, χωρίς κανένα αντισταθμιστικό όφελος για το κοινωνικό σύνολο. Τέτοιες απαγορευμένες πρακτικές μπορεί να αφορούν (εντελώς ενδεικτικά) από κοινού αυξήσεις ή καθορισμό τιμών και περιθωρίων κέρδους, περιορισμό της παραγωγής, καταμερισμό αγορών, κατανομή πελατών, νόθευση διαγωνισμών κλπ.
Προ του ενδεχομένου εμφάνισης παρόμοιων στρεβλωτικών φαινομένων, η Επιτροπή Ανταγωνισμού, θεματοφύλακας της εύρυθμης λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς γνωστοποιεί, ότι στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς της, θα εξετάζει κατά άμεση προτεραιότητα, κάθε σχετική περίπτωση που θα υποπέσει στην αντίληψή της, μέσω καταγγελίας, αίτησης επιείκειας από μέλος καρτέλ, ή άλλων πηγών πληροφόρησης (τύπος, διαδίκτυο, δημόσιες ανακοινώσεις κ.λπ.) και θα επιβάλλει αυστηρότατες διοικητικές κυρώσεις στις επιχειρήσεις που τυχόν εφαρμόζουν παρόμοιες αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές.
Περαιτέρω υπενθυμίζεται ότι οι αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκτός από διοικητικές κυρώσεις επισύρουν και ποινικές κυρώσεις βάσει του άρθρου 44 Ν. 3959/2011, ενδεχομένως και ποινές φυλάκισης στους πρωτεργάτες αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών[3]. Η δημιουργία και διατήρηση καρτέλ, ειδικά σε είδη πρώτης ανάγκης και τρόφιμα, αποτελούν τη δύσκολη αυτή περίοδο που διανύει η χώρα λόγω της πανδημίας COVID-19 συμπεριφορές ιδιαίτερης κοινωνικοηθικής απαξίας και ενδεχομένως δικαιολογούν την εφαρμογή και ποινικών κυρώσεων. Η Επιτροπή θα εξετάζει συστηματικά το ενδεχόμενο χρήσης των δυνατοτήτων που της παρέχει το άρθρο 43, παράγραφος 1 του ν. 3959/2011 να ανακοινώνει προς την αρμόδια εισαγγελική αρχή παραβάσεις του άρθρου 1 του ν. 3959/2011 σε αυτές τις περιπτώσεις, έτσι ώστε αυτή να δύναται να εκκινήσει διαδικασίες για την εφαρμογή του άρθρου 44, παράγραφος 1 του ν. 3959/11, το οποίο προβλέπει ποινές φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή από εκατό χιλιάδες (100.000) μέχρι ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι κάποιος συνήψε συμφωνία, έλαβε απόφαση ή εφάρμοσε εναρμονισμένη πρακτική, εάν αυτό αφορά επιχειρήσεις που είναι μεταξύ τους πραγματικοί ή δυνητικοί ανταγωνιστές.
Πέραν των ανωτέρω, επισημαίνεται η δυνατότητα της Επιτροπής, στο πλαίσιο του προβλεπόμενου από το νόμο Προγράμματος Επιείκειας, να παράσχει το ευεργέτημα της απαλλαγής από τα πρόστιμα, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, σε όσους τη συνδράμουν στην αποκάλυψη αντιανταγωνιστικών συμπράξεων με τη μορφή καρτέλ. Παράλληλα, η υπαγωγή στο Πρόγραμμα Επιείκειας της Επιτροπής, μπορεί να αποτελέσει, κάτω από ορισμένες συνθήκες, και λόγο απαλλαγής ή ελαφρυντική περίπτωση και για τις ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται από το νόμο.
Περισσότερες πληροφορίες για ενδεχόμενη καταγγελία (και το έντυπο καταγγελίας) μπορείτε να τα βρείτε εδώ.
Περισσότερες πληροφορίες για το Πρόγραμμα Επιείκειας μπορείτε να βρείτε να τα βρείτε εδώ.
Η Επιτροπή έχει επίσης συστήσει μία ομάδα κρούσης για τα θέματα που προκύπτουν από την πανδημία COVID-19, και η οποία αποτελεί ένα κόμβο συγκέντρωσης των ερωτημάτων των επιχειρήσεων σχετικά με πρωτοβουλίες που προτίθενται να λάβουν για να ανταποκριθούν στη ριζική μεταβολή των συνθηκών προσφοράς και ζήτησης, με σκοπό την οικονομική επιβίωσή τους κατά το επόμενο κρίσιμο χρονικό διάστημα που όλοι ελπίζουμε να είναι σύντομο, και τη συμβατότητα αυτών με το δίκαιο ανταγωνισμού.
Περισσότερες πληροφορίες για την ομάδα κρούσης COVID-19 μπορείτε να βρείτε στην ειδική ιστοσελίδα της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
E-mail επικοινωνίας: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
[1] Ενδεικτικά αναφέρεται ως παραβατική συμπεριφορά ο συντονισμός της πολιτικής τιμών ή παραγωγής μεταξύ επιχειρήσεων που είναι πραγματικοί ή δυνητικοί ανταγωνιστές, ύστερα από έστω και μία συνάντηση μεταξύ τους, έστω και εάν αυτός ο συντονισμός δεν έχει υλοποιηθεί ή δεν έχει επιφέρει αντι-ανταγωνιστικά αποτελέσματα.
[2] Σημειώνεται ότι οι αιφνιδιαστικοί έλεγχοι είναι ένα προκαταρκτικό βήμα σε περίπτωση που υπάρχουν ενδείξεις αντί-ανταγωνιστικών πρακτικών. Η διεξαγωγή τέτοιων ελέγχων δεν προδικάζει ότι οι επιχειρήσεις έχουν εμπλακεί σε αντί-ανταγωνιστική συμπεριφορά ούτε προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας.
[3] Άρθρο 44 Ν. 3959/2011: «1. Όποιος συνάπτει συμφωνία, λαμβάνει απόφαση ή εφαρμόζει εναρμονισμένη πρακτική κατά παράβαση του άρθρου 1 ή του άρθρου 101 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τιμωρείται με χρηματική ποινή από δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ μέχρι εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ. […]. Αν η πράξη του πρώτου εδαφίου αφορά σε επιχειρήσεις που είναι μεταξύ τους πραγματικοί ή δυνητικοί ανταγωνιστές, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή από εκατό χιλιάδες (100.000) μέχρι ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ. […]».
