Ενόψει της πανδημίας του κορονοϊού (COVID-19), οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού στηρίζει όλους τους οικονομικούς φορείς και επιθυμεί να κρατά ενήμερους σε συνέχεια ερωτημάτων που δέχεται σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις μπορούν να αντιμετωπίσουν την παρούσα κρίση χωρίς να υποπίπτουν σε παραβάσεις του δικαίου του ανταγωνισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή Ανταγωνισμού μεταφέρει το κατωτέρω μήνυμα εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Δικτύου των Αρχών Ανταγωνισμού της ΕΕ (Δίκτυο ECN) σε ελεύθερη απόδοση (μόνο το κείμενο στην αγγλική γλώσσα είναι αυθεντικό).
«Antitrust: Joint statement by the European Competition Network (ECN) on application of competition law during the Corona crisis
- The ECN is fully aware of the social and economic consequences triggered by the COVID-19 outbreak in the EU/EEA.
- The different EU/EEA competition instruments have mechanisms to take into account, where appropriate and necessary, market and economic developments. Competition rules ensure a level playing field between companies. This objective remains relevant also in a period when companies and the economy as a whole suffer from crisis conditions.
- The ECN understands that this extraordinary situation may trigger the need for companies to cooperate in order to ensure the supply and fair distribution of scarce products to all consumers. In the current circumstances, the ECN will not actively intervene against necessary and temporary measures put in place in order to avoid a shortage of supply.
- Considering the current circumstances, such measures are unlikely to be problematic, since they would either not amount to a restriction of competition under Article 101 TFEU/53 EEA or generate efficiencies that would most likely outweigh any such restriction. If companies have doubts about the compatibility of such cooperation initiatives with EU/EEA competition law, they can reach out to the Commission, the EFTA Surveillance Authority or the national competition authority concerned any time for informal guidance.
- At the same time, it is of utmost importance to ensure that products considered essential to protect the health of consumers in the current situation (e.g. face masks and sanitising gel) remain available at competitive prices. The ECN will therefore not hesitate to take action against companies taking advantage of the current situation by cartelising or abusing their dominant position.
- In this context, the ECN would like to point out that the existing rules allow manufacturers to set maximum prices for their products. The latter could prove useful to limit unjustified price increase at the distribution level.»
Το Δίκτυο ECN έχει πλήρη επίγνωση των σοβαρών οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών που προκαλεί η παρούσα πανδημία, όπως έχει επισημανθεί ήδη από τις απαρχές αυτής της πρωτοφανούς συγκυρίας. [βλ. Δελτίο Τύπου της ΕΑ της 7/3/2020]
Οι κανόνες ανταγωνισμού συνιστούν το απαραίτητο νομικό πλαίσιο και παρέχουν τα εργαλεία εκείνα για να λαμβάνονται υπόψη, όπου είναι απαραίτητο και αναγκαίο, οι εξελίξεις στην αγορά και την οικονομία. Οι κανόνες ανταγωνισμού εξασφαλίζουν ίσους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των εταιρειών. Ο στόχος αυτός εξακολουθεί να ισχύει και σε μια περίοδο κατά την οποία οι επιχειρήσεις και η οικονομία συνολικά υποφέρουν από συνθήκες κρίσης.
To Δίκτυο ECN αναγνωρίζει ότι αυτή η έκτακτη κατάσταση μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσει την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ εταιρειών προκειμένου να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός και η σωστή διανομή προϊόντων που δεν βρίσκονται σε επάρκεια σε όλους τους καταναλωτές. Υπό τις παρούσες συνθήκες, οι αρχές ανταγωνισμού που απαρτίζουν το δίκτυο ECN, δεν θα παρεμβαίνουν σε σχέση με αυτά τα απαραίτητα και προσωρινά μέτρα, τα οποία έχουν τεθεί σε εφαρμογή προκειμένου να αποφευχθεί η έλλειψη εφοδιασμού.
Ενόψει της παρούσας κατάστασης, τα μέτρα αυτά δεν φαίνεται να είναι προβληματικά από πλευράς δικαίου του ανταγωνισμού, δεδομένου ότι, είτε δεν θα συνιστούν περιορισμό του ανταγωνισμού βάσει του άρθρου 101 της ΣΛΕΕ (και του άρθρου 1 του Ν. 3959/2011) είτε θα συμβάλλουν στη βελτίωση της παραγωγής ή της διανομής των προϊόντων (efficiencies) που πιθανότατα θα αντισταθμίσουν κάθε τέτοιο περιορισμό. Εάν οι εταιρείες έχουν αμφιβολίες σχετικά με τη συμβατότητα αυτών των πρωτοβουλιών συνεργασίας με το δίκαιο ανταγωνισμού, μπορούν να επικοινωνήσουν ανά πάσα στιγμή με την Επιτροπή Ανταγωνισμού για ανεπίσημη καθοδήγηση.
Παράλληλα, είναι εξαιρετικά σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα προϊόντα που θεωρούνται ουσιώδη για την προστασία της υγείας των καταναλωτών στην παρούσα κατάσταση (π.χ. μάσκες προσώπου και απολυμαντικά gel) παραμένουν διαθέσιμα σε ανταγωνιστικές τιμές. Κατά συνέπεια, οι αρχές ανταγωνισμού που απαρτίζουν το δίκτυο ECN δεν θα διστάσουν να αναλάβουν δράση εναντίον των εταιρειών που εκμεταλλεύονται τη σημερινή κατάσταση με τη δημιουργία καρτέλ ή την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει ήδη αναλάβει σχετική δράση (βλ. Δελτίο Τύπου της ΕΑ της 21/3/2020).
Στο πλαίσιο αυτό, το Δίκτυο ECN θα ήθελε να επισημάνει ότι οι ισχύοντες κανόνες επιτρέπουν στους κατασκευαστές να ορίσουν μέγιστες τιμές για τα προϊόντα τους, όπως εξάλλου έχει ήδη ενημερώσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού τις επιχειρήσεις και το καταναλωτικό κοινό (βλ. Δελτίο Τύπου της ΕΑ της 16/3/2020). Οι τελευταίες θα μπορούσαν να αποδειχθούν χρήσιμες για τον περιορισμό της αδικαιολόγητης αύξησης των τιμών σε επίπεδο διανομής.